Hitchcock klasiği North by Northwest’teki efsanevi uçak saldırısı sahnesinin yaratılış sürecini inceleyen çarpıcı bir video yayınlandı.
Alfred Hitchcock’un yeni kadar yenilikçi bir yönetmen olduğunu artık söylemeye gerek yok. Filmleri ve filmlerinde kullandığı tekniklerle sinema tarihine silinmez izler bırakmış olan Hitchcock’un yapmak istediklerinden biri de bir karakterin şehrin karanlık bölgelerine girerek kendini tehlikenin tam kucağında bulması klişesini ters yüz etmekti. North by Northwest’teki uçak saldırısı sahnesi, işte bu niyetin bir tezahürü olarak ortaya çıkmıştı. Yağmurla ıslanan, yetersiz bir şekilde ışıklandırılan sokaklarda tehlikeyle yüzleşen bir karakter yerine, neredeyse bir hiçliğin ortasında, tehlikenin nereden geleceğinin kesinlikle kestirilemediği çok geniş bir açıklıkta tarım uçaklarının saldırısına uğrayan bir karakterle karşılaşırız bu sahnede. YouTube’daki Cinema Tyler kanalında yayınlanan bir video, sinema tarihinin en ikonik sahnelerinden biri olan bu sekansın yaratım sürecine odaklanıyor.
Hitchcock, North by Northwest’teki Uçak Saldırısı Sahnesini Nasıl Bir Klasiğe Dönüştürdü?
Bu ikonik sahne için Hitchcock’un ilk fikri aslında Cary Grant’in canlandırdığı karakterin bir kasırgaya maruz kalmasıymış. Bu fikir, her ne kadar kağıt üzerinde ilginç görünse de North by Northwest gibi bir filmin genel yapısıyla pek uyuşmayacağı da aşikar. Zira filmin senaristi Ernest Lehman, Hitchcock’a bu kasırganın nereden geldiğini sorduğunda, usta yönetmenin verecek bir cevabı yokmuş. Bunun üzerine Lehman, bunu bir uçak saldırısı sahnesine dönüştürme fikrini ortaya atmış ve Hitchcock buna pozitif yaklaşmış.
Yaklaşık 10 dakika uzunluğunda olan ve çok kısıtlı miktarda diyalog içeren bu sahneyi Hitchcock ve Lehman, senaryo yazım aşamasında tüm detayları tasarlamışlar ve senaryo bu detayları içerecek şekilde kaleme alınmış. Hitchcock’un çekimlere başlamadan önce tüm filmin nasıl görüneceğine dair net fikirleri olduğunu ve bu fikirleri kameramanlara birebir anlattığı bilinen bir gerçek. Bunu, North by Northwest’in storyboardlarını filmin kendisiyle karşılaştırdığımızda da görebiliyoruz. Fakat söylentiye göre bu storyboardlar, filmin yayınlanmasından sonra bir tür promosyan amacıyla üretilmiş çizimler. Bill Krohn’un “Hitchcock at Work” kitabında yazdığına göre bu sahne için storyboard yerine, bir diyagram ve plan listesi hazırlanmış. Ama bu diyagram ve listeye göz attığımızda da bu efsanevi sahnenin ne denli detaylı bir çalışmanın ürünü olduğunu kolaylıkla görebiliyoruz.
Hitchcock’un bu sahne için önceliği, sıradan ve sıradışı olanı bir ara getirmektir. Ova gibi bir açıklıkta, takım elbisesi içinde bir adamı görmek bu hissiyatı zaten doğuran bir durum. Bu sahnenin seyirci üzerindeki etkisi, tehdidin nereden geleceğinin bilinmemesine dayanır. Karakterin bakış açısından izlediğimiz planlarda uzakta bir tarım uçağı fark ederiz ve bu çok sıradan, olası bir görüntüdür. Dolayısıyla ortada tehdit oluşturacak bir unsur olduğunu düşünmeyiz. Tam bu esnada bir otomobil karakterin yakınındaki yoldan geçer, hızı ve sesiyle bir tedirginlik yaratır ama herhangi bir şey olmadan uzaklaşır. Çok benzer bir durum başka bir otomobille daha yaşanır. Sonrasında bir adam belirir ve günlük sohbetin bir parçası olarak karaktere tarım uçaklarından bahseder. Artık ilgimiz uçaklara doğru çekilmeye başlamıştır. Bu noktada bizzat Hitchcock’un dediğine göre, ilgimizin çekildiği uçakların aslında orada ekin yokken, neyi ilaçladığına dair bir soru zihnimizde belirir ve bu seyircinin gerilmeye başladığı ilk noktadır. Hemen ardından uçak hareket etmeye başlar.
Truffaut, bu sahnede Hitchcock’un aksiyon boyunca planların temposunun arttığı klasik kurgu yönteminin zıttı bir yol izlediğini söyler. Yönetmen, bu sahnede her planı hemen hemen aynı sürede perdeye yansıtır. Bu tercihle ilgili Hitchcock, konunun plan uzunluğuyla değil, boşlukla ilgili olduğunu söyler. Çünkü aynı uzunluktaki planlarda karakteri kaçacak ya da saklanacak bir yeri olmadığını tekrar tekrar görürüz. Bu etki objektif ve subjektif çekimlerin peş peşe kullanımıyla daha da güçlenir.
Alıntı
