Godot’yu Beklerken'in Yazarı Samuel Beckett Hakkında 8 Bilgi

14-02-2019

Gündüz işçi, gece yazar. Güneş batana kadar tarım işçiliğiyle meşgul, geceleri kendisi ve eserleriyle. Dünyaca ünlü eserlerin yaratıcıları arasında böyle yaşamış çok kişi var. Samuel Beckett da onlardan. Yazarın 83 yıllık yaşam öyküsünden tatlı tatlı bahis açmaya çalıştık. Hadi bakalım…

1. Doğumdan ölüme

İrlandalı romancı, oyun yazarı ve çevirmen Samuel Beckett, İrlanda’nın başkenti Dublin’de dünyaya gelir. Zaman yirminci yüzyılın başları, 1906’dır. 21 yaşında, 1927’de Dublin’deki Trinity College’den Roman Dilleri bölümünü okuyarak mezun olur. 1928 senesinde Paris’te okutman olarak akademik hayata atıldığında yolları İrlandalı yazar James Joyce (1882 – 1941) ile kesişir. 1932 – 1937 yılları Londra’da yaşadığı yıllardır. İlk roman ve kısa hikayelerini de bu yıllarda kaleme alır. İkinci Dünya Savaşı’nda Fransız direniş grubuna katılır. 1942 olduğunda Beckett, Gestapo’dan kaçmak için Fransa’nın güneyine gider. Burada kaldığı iki yıllık döneminde gündüzleri tarım işçiliği yapar. Hava karardığında ise gizlice önemli eserlerinden Watt’ı yazmaya koyulur. 1946 ile 1950 yılları arasında Molloy, Malone Ölüyor ve Adlandırılamayan adlı üçlemesini tamamlar. En bilinen ve defaatle sahnelenen Godot’yu Beklerken eseriyse sesinin çokça duyulduğu bir başyapıttır. 1969 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi Beckett yirminci yüzyılın en önemli edebiyatçılarından biri olarak 1989’da Paris’te yaşama veda eder.

2. Ömürlük yol arkadaşı Suzanne Dechevaux-Dumesnuil

1937’de Paris’e yerleşen Samuel Beckett, bir talihsizlik sonucu bıçaklanır ve hastaneye yatar. Bu sırada tanıştığı Suzanne Dechevaux-Dumesnuil (1900 – 1989) henüz bir piyano öğrencisidir. O ve Beckett, bundan sonra birbirlerine yol arkadaşlığı yapar ve bu birlikteliği 1961’de evlilik ile taçlandırırlar. İkisi için de yolun sonu olan 1989’a kadar bu aşk sürer.

3. İlk başarılar

İlk defa 1951’de yayımlanan Molloy, yazarın üçleme çalışmasının ilk paresidir. Fransızca yazılan romanın İngilizce çevirisini de yine Beckett yapar. Molloy, Fransız eleştirmeni tarafından övgü ile karşılanır. 1949’da yazdığı Godot’yu Beklerken ilk defa 1953’te Theatre de Babylone’da sahnelenir ve yazarın büyük sükse yapmasını sağlar. James Joyce çevirisiyle de bilinen Beckett’ın eserleri James Joyce, Descartes ve Dante’ye ithaflarla çevrilidir.

4. Beckett’ın stili

Samuel Beckett, yazarlığının henüz erken dönemlerinde olmasına rağmen bir yazının öznel deneyimlerin bir bütünü olduğu fark eder. Eserlerini kara mizah ekseninde temellendiren Beckett, umutsuz bir dünyadaki yaşama uğraşını kendisine arka plan yapar. Onda yapay bir umut ya da güleryüz yoktur. Buna rağmen Beckett, karanlık değil, güldürücüdür. İnsanın anlam arayışında her çabanın saçma olduğuna yakın şeyler düşünür ve bu durum yazara göre insanı özgürleştirir. Onun edebi evreni; söze dökülemeyenleri söze dökmekle uğraşan yalnız ruhlularla doludur. Yazarın yarattığı anlatıcılar bu umutsuz tabloya tahammül etmek ya da yaşayabilmek adına kendilerine bir hikaye uydurur ve bunlara inanırlar. En önemlisi de anlatıcı bas bas bağıran değil, sessiz bir tiptir ve bu sessizlik eserin sonuna yaklaştıkça artar. Aslında Beckett’ın kendisi de öyledir: 1969’da Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldüğünde bir konuşma yapmaktan kaçınır. Yazdığı pek çok küçük çaplı eserini yayımlamaktan geri durduğu da bilinir.

5. 1960’lı yıllar

Yazar, temel bir değişim yaşamaya başlar 1960’lardan itibaren. Bu değişim hem edebi hem de özel hayatını kapsar. 1961’de İngiltere’de, tıpkı tabiatı gibi gizli bir törenle evlenir. Godot’yu Beklerken başta olmak üzere birçok oyunu sayesinde kazandığı başarısı, ona her yerden davetler ve teklifler gelmesini sağlar. Tiyatro yazarlığının yanı sıra televizyon ve sinemaya da içerik üretmeye başlar. 1969’da Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi olduysa da ödülü almaya ve konuşma yapmaya gitmez. Sessiz ve gizli bir hayatın üyesidir Beckett. Öyle ki ödülü kazanmasını eşi Suzanne yazar açısından ‘’felaket’’ olarak tanımlar. Söyleşi yapmaktan da yer yer geri duran Beckett, buna karşın öğrenci ve diğer sanatkârlarla bir araya gelip sohbet etmeyi sever.

6. Son yapıtlarındaki durum

Samuel Beckett, sessiz ve ‘’içine doğru’’ tabiatını son eserlerinde daha sık gösterir. Öyle ki son dönem yapıtlarında sözcük ve diyalog bakımından bir kısalık görülür. Come and Go (Geliş ve Gidiş) adlı kısa oyunundaki üç karakter topu topu 121 kelime ile konuşur. Lessness (1969) adını taşıyan son dönem eseri de her biri ikinci kez tekrarlanan 60 kelimelik bir nesirdir.

7. Fransızca ve İngilizce

Samuel Beckett, eserlerini Hem İngilizce hem de Fransızca yazar. Ayrıca bu dillerden hangisi ile yazdıysa diğerine de kendisi çevirir. Eserlerini tercüme ettiği dilin özelliklerine hakimdir ve çeviri sanatının inceliklerini iyi bilir.

8. Meşhur sözü

Beckett’ın karamsarca ama ona tamamen teslim olmayan, karanlık ama neşeli, nafile ama yine de uğraş veren yanını en iyi özetleyen sözüdür. Bizde de çok meşhur olmuş ve ‘’Ne anlatılmak isteniyor?’’ denilince sayfalarca açıklamalar yapabileceğimiz o söz, Camus’nün Sisifos Söyleni adlı eserini dahi özetleyebilir cinsten. Her yenilgi ardından kulağınızda çınlaması dileğiyle: ‘’Hep denedin, hep yenildin. Olsun. Gene dene, gene yenil. Daha iyi yenil.’’

Alıntı

Aynı kategoriden diğer haberler
'Tutunamayanlar', 'Tehlikeli Oyunlar' ve 'Korkuyu Beklerken' gibi kült kitapların yazarı Oğuz At...
Marcel Proust kimdir, Fransız yazar. 20. yüzyılın edebi değerlendirmesi için yapılan pek çok ankette adı G...
Portekiz'in en tanınmış yazarlarından olan Jose Saramago, 16 Ekim 1922 tarihinde Azinhaga köyünde doğdu. Hen&uu...
İktisat ve sosyoloji öncülerinden, tarihçi, düşünür ve devlet adamı İbn-i Haldun (1322 &ndash...
Türk Edebiyatı’nın güçlü hikaye yazarı ve çevirmeni, özgür ruhlu kadını Tomris U...
Yazarlık, özellikle günümüz modern toplum algısında iyi gelir sağlanabilecek bir meslek olarak gör&u...
Anadolu topraklarının kadim öykülerine değer veren, bu kültürün tevazu, hoşgörü gibi ö...
Avusturyalı yazar Stefan Zweig (1881 – 1942) yazdı, gezdi, araştırdı. Roman, şiir, biyografi, deneme, anı gibi farklı e...
Gündüz işçi, gece yazar. Güneş batana kadar tarım işçiliğiyle meşgul, geceleri kendisi ve eserle...
Eğer şair gözlüyseniz kendi şiirinizi de mutlaka bulursunuz. Bu şiir, sizin kendinize has ritminizi yansıtır ve her...
Türk edebiyatının sevdiğimiz onlarca farklı yazarı ve şairiyle bir kez olsun görüşmek isteyenlerimiz vardır mu...
Her yazar, bir şeyler karalamaya başladığı ilk yıllarda okuduğu, bildiği yazarların etkisine kapılır. Daha sonra geçen...
Haruki Murakami dünyada ve Türkiye’de de en çok okunan yazarlardan biri. Japon yazar son yıllarda s&uu...
Nazım Hikmet ve Vera Tulyakova 1955’te tanışmalarının ardından, Vera’nın eşinden ayrılması ve beraber yaşamaları ...
En Çok Okunanlar
Magazin.com.tr derleme haberlerden oluşmaktadır. Yayınlanmasını sakıncalı gördüğünüz haberler için bizimle iletişime geçebilirsiniz.